Қысқа мерзімді (әр сабақтық) сабақ жоспарын қалай дұрыс жоспарлау керек

Қысқа мерзімді (әр сабақтық) сабақ жоспары мектеп мұғалімдері орындауы тиіс құжаттардың міндетті тізіміне енгізілген.

Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2020 жылғы 6 сәуірдегі № 130 бұйрығымен мектепке дейінгі тәрбие мен оқыту ұйымдарн, орта, арнайы, қосымша, техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім беру ұйымдарын ұстау үшін педагогикалық қызметкерлерге қажетті құжаттардың тізбесі және олардың нысандары бекітілді.

Құжаттар тізімінің 1-тармағына сәйкес, барлық оқу пәндерінің мұғалімдері қысқа мерзімді (әр сабақтық) жоспарын (қағаз немесе электронды форматта word (ворд) немесе pdf (пдф) түрінде жүргізуге міндетті.

Сабақты дұрыс жоспарлау және жақсы жобаланған қысқа мерзімді жоспар сабақты тиімді өткізуге үлкен қадам болып саналады.

Сабақты жоспарлау кезінде әдіскерлер келесі сұрақтарды қарастыруды ұсынады:

• Менің сабағымның мақсаты қандай? Сабақтың әрбір бөлігі оқушының осы мақсатқа жетуіне қолдау көрсете ме?
• Оқушылар іс жүзінде немен айналысады және оған қанша уақыт кетеді?
• Оқушыларға не істеу керектігін және қандай нәтиже алу керектігін қаншалықты анық түсіндіремін?
• Жоспар қаншалықты икемді? Ол егжей-тегжейлі түсіндіруді қажет ететін қызықты оқушы сұрағы сияқты күтпеген оқиғаларды шеше ала ма?
• Оқушылардан қандай кері байланыс естігім келеді? Мен бұл мәселені қалай реттеп, жазып, талқылаймын?
• Басқа бір оқушы немесе оқушылардан кері байланыс қаншалықты тиімді болады?

Сабақ жоспарында мұғалім ескеруі керек:

• мақсаттарды нақты және анық айту;
• сабақ жоспарының әртүрлі компоненттерінің барлық бөліктерін жүйелеу;
• оқушылардың орындауы үшін логикалық реттелген және сабақтың мақсаттарына сәйкес келетін жаттығулар мен тапсырмалар туралы толық ақпарат беру;
• проблемаларды көруге көмектесетін және белгілі бір дағдылардың шешімін қамтамасыз ететін мақсатты білім мен дағдыларды қалыптастыру әдістерін анықтау;
• қажетті материалдар мен ресурстарды пайдалануды жоспарлау.
   

Сабақты қалай жоспарлау керек

1-қадам.
Алдымен сабақтың мақсаттарын анықтап, тұжырымдаңыз.

Мақсат пәннің оқу бағдарламасының оқу мақсаттарымен байланысты болуы және орта мерзімді немесе күнтізбелік-мақсатты жоспардан көшірілген болуы керек.

2-қадам.
Сабаққа мақсат қойыңыз.

Олар оқу мақсаттарымен бірдей болуы мүмкін немесе берілген сабаққа арнайы бейімделуі мүмкін.

3-қадам.
Осы сабақта қол жеткізілген оқу мақсаттарын бағалау критерийлерін (күтілетін нәтижелер) көрсетіңіз.

Сіз ҚР Білім және ғылым министрінің 2008 жылғы 18 наурыздағы № 125 бұйрығымен бекітілген орта, техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім беру ұйымдары үшін білім алушылардың үлгеріміне ағымдағы бақылауды, аралық және қорытынды аттестаттауды жүргізудің үлгілік қағидалары негізінде бағалау критерийлерін дербес жасай аласыз және/немесе бағалау критерийлерін таңдай аласыз.

Оларды тұжырымдаған кезде, олар оқушылардың сабақтың соңында не істей алатыны тұрғысынан күтілетін оқу нәтижелерін сипаттауы керек екенін есте сақтаңыз.

Бұл мына жағдайларда көмектеседі

• мұғалімнің емес, оқушының іс-әрекетіне назар аударуға;
• жоспарлағанда сабақты шамадан тыс жүктемеуге;
• оқушының оқуын дәлірек бағалауға;
• оқу мен оқытуға нақты баға беруге.

4-қадам.
Тілдік мақсаттарды, соның ішінде сөздік пен сөз тіркестерінің мысалдарын анықтаңыз.

Тақырыпқа тән лексика мен терминологияны жазып алыңыз. Диалогтар мен жазу үшін пайдалы өрнектерді енгізіңіз.

5-қадам.
Құндылықтарды енгізуді жоспарлаңыз.

Жеке тұлғаны Тәрбиелеудің тұжырымдамалық негіздерінен құндылықтарды көрсетіңіз, оның негізгі идеясы Абайдың «Толық адам» деп рухани бейнесінде сипатталған үйлесімді дамыған адамның ұлттық бейнесі деп танылады. «Толық адамның» жеке атрибуттары мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандарттарында, Мемлекет басшысының «Тәуелсіздік бәрінен қымбат» және «Абай және ХХІ ғасырдағы Қазақстан» бағдарламалық мақалаларында және жеке тұлғаны тәрбиелеуге бірыңғай жүйелі тәсілді қамтамасыз ету үшін басқа да тұжырымдамаларда айқындалатын маңызды құндылықтар мен басымдықтарды біріктіреді.

6-қадам.
Пәнаралық байланысты көрсетіңіз және пәнаралық интеграция сабақта қалай жүзеге асады.

Бұл іс-әрекет және/немесе мазмұн арқылы жасалуы мүмкін. Сабақтағы пәнаралық байланыстар көмектеседі

• оқушылардың қызығушылығын және білім сапасын арттыруға;
• оқушылардың ғылыми ойлау стилін дамытуға ықпал етуге;
• оқу пәндеріне кешенді көзқарасты қалыптастыруға;
• оқушылардың ой-өрісін кеңейту, оқушылардың шығармашылық қабілеттерін дамытуға ықпал етуге;
• бағдарлама материалын тереңірек түсінуге және меңгеруге көмектесуге;
• оқушыларды ғылыми-зерттеу әрекетімен таныстыруға.

7-қадам.
Сабақты өз бетіңізше бағалаңыз.

Сабақты талдау мұғалімнің өз бетімен сабақты өздігінен талдау дегенді білдіреді. Сабақтың оң және проблемалық тұстарын белгілеңіз.